Waarom leven naar jouw chronotype invloed heeft op je lichaam

• Dolfijn 

Ongeveer 10% van de bevolking is een Dolfijn. Dit chronotype is een lichte slaper en is op zijn productiefst tussen 10:00-14:00. Dolfijnen worden vaak wakker voordat ze daadwerkelijk genoeg slaap hebben gehad en kunnen hierdoor sneller vermoeid zijn.  

• Leeuw 

Leeuwen zijn ochtendmensen. Ze staan vroeg op en gaan vroeg naar bed. Leeuwen zijn dan ook het productiefst in de ochtenduren en gaan het liefst zo snel mogelijk aan de slag met het afvinken van hun to do's.  

• Beer 

De meeste van ons zijn beren, zo'n 55% van de bevolking valt onder dit chronotype. Over het algemeen zijn beren het productiefst in de ochtend en krijgen in de loop van de middag een energiedip. Het slaap-waakritme van een beer komt overeen met zonsopkomst en zonsondergang.  

• Wolf  

Wolven zijn avondmensen. Dit chronotype is het productiefst in de middag en krijgen een energieboost later op de avond. 

Waarom zijn chronotypes belangrijk?  

Welk chronotype je bent heeft invloed op veel aspecten in je dagelijks leven. Denk aan: 

• Je lichaamstemperatuur  
  Zodra je wakker bent stijgt je lichaamstemperatuur en in de avond daalt deze weer. Dit kan variëren van het hoogste punt einde ochtend tot aan hoogste punt begin van de avond. Afhankelijk van wanneer jouw lichaam echt ontwaakt is kan het voorkomen dat je dus eerder of later jouw ‘warmste’ punt hebt. Het verschil tussen de hoogste en laagste temperatuur is ongeveer 0.5 tot 1 graden Celsius. Bij een lage temperatuur komt ons lichaam in ontspanningsstand terwijl een hoge temperatuur juist parallel loopt met wanneer we het meest alert en productief zijn.  

• Je productiviteit 
  Je herkent het vast: jij vinkt 's ochtends zonder moeite al je taken af, terwijl jouw partner het liefst nog even blijft liggen en in de avonduren werk inhaalt. Jouw chronotype bepaalt namelijk voor een groot deel wanneer jij het meest productief bent. Als je dit weet kun je hier jouw taken op inrichten.  

• Je eetpatroon 
  Wanneer je leeft volgens je chronotype houd je rekening met de natuurlijke pieken en dalen in je eetlust en stofwisseling, zo zul je merken dat als je later wakker wordt, je misschien liever licht ontbijt en uitgebreid avondeten hebt. Terwijl mensen die vroeg wakker zijn juist een goede bodem nodig hebben voor de ochtend. 

• Je hormonen 
  Je chronotype heeft invloed op de timing van de aanmaak van bepaalde hormonen in je lichaam, zoals cortisol, melatonine en testosteron. Cortisol is bijvoorbeeld een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij de regulatie van stress en energie, en wordt typisch geproduceerd in hogere hoeveelheden in de ochtend. Melatonine is een hormoon dat helpt bij het reguleren van slaap-waakcycli, en wordt 's avonds in hogere hoeveelheden geproduceerd. Ook testosteron, een hormoon dat bijdraagt aan spiergroei, lichaamsherstel en libido, wordt op verschillende momenten van de dag in verschillende hoeveelheden geproduceerd, afhankelijk van het individuele chronotype. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen met een ochtend-chronotype over het algemeen hogere testosteronniveaus hebben in de ochtend, terwijl mensen met een avond-chronotype dit patroon omkeren en hogere testosteronniveaus hebben in de avond (bron). 

Zo kom je erachter welk chronotype jij bent 

Grote kans dat je na het lezen van deze blog nieuwsgierig bent naar jouw chronotype. Misschien heb je al een vermoeden op basis van de informatie die we hebben gegeven of misschien vind je het nog lastig voor jezelf te bepalen. Wil je weten welk chronotype je bent? Het beste wat je kunt doen is even vrij nemen. Je kunt namelijk het beste meten wat jouw natuurlijke ritme is zonder wekkers, werkroosters en vaste eetmomenten. We begrijpen dat het niet altijd mogelijk is om zomaar vakantie te nemen om jouw chronotype te vinden. Dan zijn er nog een aantal alternatieve opties.  

• Vul een online vragenlijst in: een online vragenlijst kan een goede indicatie geven van welk chronotype jij waarschijnlijk bent. Belangrijk is om een periode te kijken of je je daadwerkelijk in het chronotype herkent.  

• Houd een slaapdagboek bij: een periode bijhouden wanneer je naar bed gaat, hoe lang je erover doet om in slaap te vallen en hoe uitgerust je 's ochtends wakker wordt kan veel vertellen. Ga je bijvoorbeeld om 21:00 naar bed maar slaap je pas om 23:00? Of dommel je na het eten op de bank eigenlijk al een beetje in slaap? Dit kun je allemaal bijhouden.  

Het is belangrijk om te vermelden dat een chronotype niet vast staat en deze met de jaren kan veranderen, bijvoorbeeld door leeftijd, slaapomgeving en levensstijl. Onthoud goed dat hoewel leven volgens je chronotype veel voordelen kan bieden – je bent immers in harmonie met je lichaam, het niet jouw succesformule is voor de rest van je leven. Blijf volgen hoe je je voelt, wanneer je de meeste energie hebt en wanneer je het liefst naar bed gaat en blijf zo in contact met je biologische klok. 

Leven naar je chronotype, zo doe je dat 

Zodra je weet wat jouw chronotype is kun je kijken in hoeverre jouw levensstijl daar op dit moment bij aansluit. Ben je bijvoorbeeld een wolf die laat gaat slapen? Dan is een baan met veel ochtenddiensten misschien niet de beste keus voor jou. Een aantal andere tips om naar je chronotype te leven: 

• Pas je slaapgedrag aan op je chronotype. Je weet nu ongeveer welke tijden het beste bij jouw chronotype passen, dus tijd om het eens uit te proberen. Als het verschil heel groot is, dus je bijvoorbeeld nu tegen twaalven gaat slapen maar eigenlijk het best om tien uur al onder de wol kunt liggen, kan dit even duren. Geef jezelf dus een aantal weken de tijd om hier naartoe te werken. 

• Stem je eetpatroon af op je chronotype. Als je bijvoorbeeld een dolfijnchronotype hebt en laat op de avond nog actief bent, is het beter om lichte en eiwitrijke maaltijden te eten. Ben je juist een leeuwchronotype en ’s ochtends actief, dan is het beter om een gezond en uitgebalanceerd ontbijt te eten. 

• Pas je beweegpatroon aan op je chronotype. Als je een beer bent, is het bijvoorbeeld beter om in de middag te sporten, terwijl het voor een leeuw beter is om ’s ochtends te bewegen. 

Dit is een goede basis om aan de slag te gaan met jouw chronotype. Probeer het eens uit en kijk hoe je je voelt. 

Geschreven door: Caya Kerkhof

Bron: Dr. Michael Breus 

Bron: Gezondheid

Bron: National Library of Medicine