Pubertijd
Er zijn geen hele grote verschillen tussen mannen en vrouwen als het gaat om de vertering en verwerking van voeding en voedingsstoffen. Wel hebben jongens vanaf hun prepubertijd, zo tussen het negende en dertiende levensjaar tot en met de pubertijd, ten opzichte van meisjes een wat hogere behoefte aan de mineralen calcium, kalium, zink en chroom. Zink draagt bijvoorbeeld bij aan de productie van zaadcellen en calcium is van belang voor de normale groei en ontwikkeling van het beendergestel, dat bij mannen uiteindelijk zwaarder wordt. Vanaf de pubertijd worden de verschillen tussen jongens en meisjes ineens veel duidelijker en dat komt door de aanmaak van geslachtshormonen.
Lichaamsbehoefte vrouw
Vanaf de pubertijd hebben bij vrouwen de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron stevig de touwtjes in handen. Die bepalen wanneer de vrouw menstrueert en wanneer ze vruchtbaar is. Ze sturen de gehele zwangerschap, maar ook het verloop van de overgang waarbij juist de hormoonproductie steeds minder wordt.
Vanaf de pubertijd hebben bij vrouwen de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron stevig de touwtjes in handen.
Menstruatie
Vanaf het moment dat een vrouw menstrueert is ze vruchtbaar. In deze periode van haar leven heeft ze extra behoefte aan het mineraal ijzer. Vrouwen hebben een lager bloedvolume dan de man. Het bloedvolume van de man is ongeveer 1/13e deel van het lichaamsgewicht. Bij vrouwen is dit 1/15e deel. Door de maandelijkse menstruatie verliezen vrouwen bloed en dus ook ijzer. Dit verklaart waarom de behoefte aan ijzer bij de vrouw stijgt, terwijl dit bij de man niet het geval is.
Hormonale disbalans
Door het nauwe samenspel van de vrouwelijke geslachtshormonen, kan een klein disbalans veel effect hebben op het functioneren van de vrouw. Stress, onvolwaardige of te eenzijdige voeding, maar ook psychische factoren kunnen invloed op deze balans hebben. Bij hormonale disbalans heeft de vrouw behoefte aan regulering van de hormonale activiteit. Vitamine B6 en zink dragen dan bij aan een normale hormoonhuishouding.
Zwangerschap
Logischerwijs stijgt tijdens de zwangerschap de vraag naar bepaalde voedingstoffen. Denk bijvoorbeeld aan vitamine D voor voldoende opname van calcium uit de voeding. Het lichaam heeft ook extra folaat (vit B11) nodig om de groei van het ongeboren kindje te ondersteunen en extra vitamine A. Van vitamine A wordt tijdens de zwangerschap de aanbevolen dosering verhoogd van 700 naar 800 mcg vitamine A per dag.
Menopauze
Wanneer de oestrogeenproductie daalt, breekt er een nieuwe levensfase voor de vrouw aan: de menopauze. Dalende oestrogeenspiegels worden in verband gebracht met osteoporose of botontkalking. Calcium en Vitamine D zijn van belang voor de samenstelling van botten. Magnesium, vitamine K, zink, mangaan en eiwitten zijn nodig voor het behoud van sterke botten.
Lichaamsbehoefte man
Het belangrijkste mannelijke hormoon, testosteron, kent ook pieken en dalen. Echter, als er hier al sprake is van een cyclus, dan voltrekt die zich meestal binnen een tijdsbestek van slechts één dag. De aanmaak van testosteron piekt ‘s ochtends rond een uur of 7 een neemt dan in de loop van de dag af.
Testosteronproductie
Testosteron stimuleert de zaad- productie en de ontwikkeling van mannelijke geslachts- kenmerken. Gedurende het leven van de man is de hoeveelheid testosteron niet stabiel. Vlak na de geboorte ontstaat er een grote piek in testosteron, waardoor het brein van de net geboren baby zich zal ontwikkelen in de richting van mannelijk gedrag. In de pubertijd ontstaat een tweede, maar minder hoge piek, waardoor het kind verandert in een man. Hierna stabiliseert het testosterongehalte zich op een lager niveau en zal het vanaf het 30e levensjaar langzaam minder worden. Na de 65 is er een duidelijke afname.
Pubertijd
Mannen zijn, vanaf de pubertijd, gedurende hun hele leven vruchtbaar, alhoewel de vruchtbaarheid na het 30e levensjaar wel langzaam terugloopt. Het lichaam heeft gedurende deze levensfase behoefte aan voldoende zink en selenium. Deze mineralen zijn nodig voor de instandhouding van een normale vruchtbaarheid en dragen bij aan de productie van zaadcellen.
Eiwitbehoefte
Testosteron speelt ook een belangrijke rol in de mate van spiermassa. Daarom ligt voor mannen de eiwitbehoefte iets hoger dan bij de vrouw. Eiwitten dragen bij aan de groei en de instandhouding van spiermassa. De eiwitbehoefte van een volwassen vrouw is ongeveer 53 gram en die van een volwassen man ongeveer 66 gram per dag.
Verminderde testosteron aanmaak
Een verminderde aanmaak van testosteron tijdens de middelbare leeftijd, wordt in verband gebracht met de afname van spiermassa en spierkracht, verlies van libido, een hogere gevoeligheid voor depressies en botontkalking. Sporten en het gebruik van meer eiwitten heeft een gunstige invloed op de instandhouding van de spiermassa. Voldoende innamevan calcium, vitamine D en K, zink en eiwitten zijn goed voor het skelet.
Voedingssupplementen
Gelukkig zijn de verschillen in suppletie bij mannen en vrouwen niet zo groot als andere verschillen die er tussen de beide seksen zijn. Wel wordt er bij de ontwikkeling en formulering van voedingssupplementen gelet op de verschillende behoeften die er bestaan tussen mannen en vrouwen. Zo zijn er multivitaminen voor de man en voor de vrouw. Een multivitamine voor mannen kan bijvoorbeeld hogere doseringen mineralen ter ondersteuning van de geslachts- organen en de vruchtbaarheid bevatten. Voor vrouwen kennen we de zwangerschapsmultivitamine die in hele specifieke lichaamsbehoeften voorziet en een multivitamine voor vrouwen in de menopauze. Laatstgenoemde multivitamine levert dan extra mineralen voor de botstofwisseling.
Auteur: Sanne van der Rijt
